για τη "Φωτογραφία"

"Αν είναι να βρίσκεσαι στο στόμα ενός λύκου, καλύτερα να βρίσκεσαι στο στόμα ενός λύκου χορτάτου."

Το τρίπτυχο: “Ψαξ’ το, βρες το, δες το”, είναι η καλύτερη συμβουλή που μπορώ να δώσω για τη “Φωτογραφία” του Νίκου Παπατάκη. Μπορεί να μου πήρε δεκαετίες δυόμιση, μα πριν μερικές βραδιές που εδέησα τελικά και την είδα, τα 'βαλα με τον εαυτό μου που καθυστέρησε τόσο. Μέρες τώρα μετά την προβολή είναι ακόμα - σχεδόν κυριολεκτικά - καρφωμένη στο κεφάλι μου.

Αν ήθελα να συνοψίσω τα της ταινίας, αποφεύγοντας συγχρόνως να μαρτυρήσω την υπόθεση, θα μιλούσα για ένα κλειστοφοβικό, ψυχολογικό θρίλερ (έτσι το βίωσα εγώ) με πρωταγωνιστές δύο έλληνες μετανάστες, εγκλωβισμένους στο χωρόχρονο μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας. Καστοριάς και Παρισίων.

Η τρέλα, η στέρηση, η εμπιστοσύνη ή/και η έλλειψη αυτής κινούν τα νήματα της ζωής τους, καθορίζουν τις μεταξύ τους σχέσεις και τους ωθούν σε παιχνίδια εξουσίας, χειραγώγησης και εκμετάλλευσης με φόντο κάποια φωτογραφία, που λόγω ενός "χαζού" ψέματος μετατρέπεται σε κύριο άξονα της πλοκής.

Απομαγνητοφωνώντας κάποια σκηνή του φιλμ θα μπορούσα να πω ότι είναι μια ταινία για: “ … όλους αυτούς που στον κόσμο εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους για πεπρωμένα που δεν είναι τα δικά τους, κυνηγώντας τα διαρκώς σαν τον Γεράσιμο και μένα, χωρίς ποτέ να καταφέρουν να τα φτάσουν.”

Αντάξιο της ταινίας και του σασπένς αυτής είναι και το επίπεδο του soundtrack. Υπογεγραμμένο από τον Χριστόδουλο Χάλαρη.

Ντισαβαντάζ ο κακός και ασυγχρόνιστος ήχος – τουλάχιστον στην κόπια που είδαμε εμείς – καθώς και ένα προδοτικό “αρχαίο” spoiler - σύσταση του φίλου Τ., που κρυμμένο στη μνήμη μου για δεκαετίες φώναξε “φτου και βγαίνω” λίγο μετά τις πρώτες σκηνές του έργου.

Σε αρκετά ιστολόγια αναπαράγεται πως “Η Φωτογραφία” έχει ψηφιστεί από την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου σαν μία από τις 10 καλύτερες ελληνικές ταινίες όλων των εποχών. Παρ’ ότι δεν κατάφερα να διασταυρώσω την εγκυρότατα (ποιοι, που, πότε) της πληροφορίας, την επικροτώ και σπεύδω να την υιοθετήσω. Αλλά και πάλι δεν είναι αυτό το βασικό επιχείρημά για ετούτη την πρότασή μου.

Λίγα λόγια για το Νίκο Παπατάκη
 

Γεννημένος το 1919 στην Αιθιοπία, έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Παρίσι, όπου και απεβίωσε το 2010.

Μεταξύ άλλων, στον περιπετειώδη βίο του, υπήρξε αντιστασιακός κατά της Ιταλικής Κατοχής στην Αιθιοπία, γκρουμ αθηναϊκού ξενοδοχείου στη δικτατορία του Μεταξά, παραγωγός της μόνης ταινίας του Jean Genet στο Παρίσι και του Shadows του Κασσαβέτη στη Νέα Υόρκη, ιδρυτής του λογοτεχνικού καμπαρέ “Tο Kόκκινο Pόδο” (“La Rose Rouge”), στέκι των υπαρξιστών του Σεν-Ζερμέν, όπου πρωτοεμφανίστηκαν η Juliette Greco (στσ !!!), ο Boris Vian, ο Léo Ferré, ο Marcel_Marceau, ο Michel Piccoli και ο Raymond Queneau.

Έκανε το Les Abysses, την πρώτη από τις 5 συνολικά ταινίες του σε ηλικία 45 χρονών. Βασισμένη στις Δούλες του φίλου του Jean Genet, ήταν η επεισοδιακή Γαλλική συμμετοχή στο φεστιβάλ των Καννών του 1963.

Υπήρξε ο πρώτος σύζυγος της Anouk Aimée και αργότερα σύντροφος του τότε μοντέλου Christa Päffgen η οποία και υιοθέτησε λόγω αυτού το προσωνύμιο Nico για το υπόλοιπο της ζωής της.

Μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Νίκου Παπατάκη βρίσκεται εδώ.

Φιλμογραφία
1. «Les Abysses» («Η Αβυσσος»), 1963,
2. «Οι βοσκοί», 1967,
3. «Gloria Mundi» 1976 ,
4. «Η φωτογραφία», 1986,
5. «Les Equilibristes» («Ο ισορροπιστής»), 1991.