13+1 υποσυνείδητα μηνύματα: ένας δαιμονισμένος χαβαλές

Phantom's  Reel 2 Reel Tape Recorder

 Η ιστορία με τα ανάποδα ηχογραφημένα μηνύματα στη μουσική, τα κρυμμένα - άλλοτε επιμελώς κι άλλοτε όχι - μυστικά μέσα στα τραγούδια δεν είναι καινούρια. Αντιθέτως έχει ταλαιπωρήσει τη φαντασία άπειρων μουσικόφιλων, των γονιών τους, των παπάδων της γειτονιάς τους, κάμποσων δημοσιογράφων, πολλών αργόσχολων και ουκ ολίγων συνωμοσιολόγων Κι αν κάποιος θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί (και να ξεμπερδέψει μια και καλή με το θέμα) πως πρόκειται για λαϊκές (pop) μυθοπλασίες φτιαγμένες και γιγαντωμένες από καταστροφολογικές μονομανίες ψεκασμένων μυαλών της τελευταίας από τις παραπάνω κατηγορίες, η πραγματικότητα θα τον διέψευδε.

Κι αυτό διότι στην περίπτωση των ενσωματωμένων μέσα στον κορμό των τραγουδιών, αντίστροφων αυτών ηχογραφήσεων, εκεί που υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά. Το Backmasking είναι μια τεχνική καταγραφής κατά την οποία ένας ήχος ή ένα μήνυμα ηχογραφείται σκοπίμως αντίστροφα από εκείνη τη φορά με την οποία θα αναπαραχθεί τελικά. Κατά την αναπαραγωγή του δε, η ύπαρξή του δεν γίνεται πάντοτε αντιληπτή από το αυτί του ακροατή.

Η τεχνική αυτή διαδόθηκε από τους Beatles, το 1966 όταν τη χρησιμοποίησαν ευρέως στη δημιουργία του άλμπουμ τους Revolver. Έκτοτε έχει χρησιμοποιηθεί χιλιάδες φορές από καλλιτέχνες, παραγωγούς και ενορχηστρωτές είτε για διαφημιστικούς και εσκεμμένα προβοκατόρικους σκοπούς είτε για λόγους προπαγάνδας (το σπανιότερο κατ’ εμέ) ή απλά λόγους αισθητικής. 

Παρόλη την ευρεία διάδοσή της όμως, η τεχνική αυτή φαντάζει ακόμα και σήμερα αμφιλεγόμενη σε πολλούς. Νομίζω είναι κυρίως οι φασαριόζικες χριστιανικές οργανώσεις που συντηρούν τη διαβολή και την ενοχοποίηση (για ποια εγκληματα όμως;) του backmasking. Όχι τόσο για την εν γένει καταδικαστέα μεταφορά υποσυνείδητων μηνυμάτων όπως θα φανταζόμουν (άραγε περνούν πραγματικά αυτά τα μηνύματα στον ακροατή;) όσο για το διαβολικού (με ή χωρίς εισαγωγικά δεν είναι της παρούσης) περιεχομένου μερίδας εξ αυτών. Ποιος δε θυμάται τη δίκη των Judas Priest στα τέλη της δεκαετίας του '80 όταν κατηγορήθηκαν πως το καμουφλαρισμένο "do it" στο τραγούδι τους Better by you, Better than me εξώθησε  στην αυτοκτονία έναν δεκαοχτάχρονο.

Φανατικός κι εγώ της έρευνας και των trivia καθώς είμαι είπα να συντάξω μια λίστα με τα 13+1 αγαπημένα μου αντίστροφα μηνύματα τα οποία ως επί των πλείστων ανήκουν στην κατηγορία της ευφυούς συνθηματολογίας, της τρισμέγιστης προβοκάτσιας και του άριστου χαβαλέ (όχι δεν συμπεριέλαβα τη σατανική Μαρινέλλα σε αυτή). Με τη λίστα ανά χείρας πλέον, επιστρατεύω την τεχνολογία του ταπεινού μου υπολογιστή και αφού εντοπίζω τις πρωτότυπες ηχογραφήσεις … ωάνρεπ αιμ υοδ ςερώ οτ αμυεγόπα ςητ ςήκαιρηΚ ςατνογυόκα αιδύογαρτ αδοπάνα.

Η ΛΙΣΤΑ 

(Πατώντας τον τίτλο του τραγουδιού ακούς το κανονικό τραγούδι, ενώ εγώ παραθέτω το αντεστραμμένο δείγμα) 

1. The Beatles – I’m So Tired 

1968 Νομίζω πως δικαιωματικά το νο1 με το οποί θα ξεκινήσω ανήκει στους Beatles. Ήταν το 1968, όταν ο αστικός μύθος ήθελε τον Paul McCartney νεκρό και οι θρυλική τετράδα σκοπίμως ή όχι δεν έκανε και πολλά για να τον καταρρίψει. Αντιθέτως. Μεταξύ πολλών άλλων ...δεδομένων, στο White Album, η κατάληξη του «I’m So Tired» αν παιχτεί ανάποδα δίνει μεγάλα αποθέματα τροφής και διαφήμισης στους ενδιαφερόμενους αφού ακούγεται ως: 

"Paul is a dead man. Miss him. Miss him. Miss him."

2. Pink Floyd – Empty Spaces 

1979 Στο Νο2 θα συναντήσουμε το κλασσικό Empty Spaces των Floyd, διάσημο όχι μόνο λόγω της ύπαρξής του στο The Walla αλλά και για το «υπόγειο» μήνυμα που καμουφλαρισμένο στην εισαγωγή του δεν γίνεται αντιληπτό στην καθως πρέπει ακρόασή του. Εκεί – και λίγο πριν φωνάξουν τον Roger Waters στο τηλέφωνο – ακούγεται μία συγχαρητήρια πρόσκληση στον τυχαίο ακροατή (ή μήπως στον Syd Barrett) :

"...congratulations. You've just discovered the secret message. Please send your answer to Old Pink, care of the funny farm, Chalfont" (voice in background) "Roger! Carolyne is on the phone!" "Ok"

3. Dukes Of Stratosphear - The Mole From The Ministry 

1985 Ανέκαθεν πολιτικοί οι XTC και το alter ego τους, οι Dukes Of Stratosphear, ηχογραφούν ένα περίεργο δευτερόλεπτο στο τέλος του Barrett-ικού ψυχεδελικού “The mole…” . Το δευτερόλεπτο αυτό το αναποδογυρίζω, το τεντώνω αρκετά παραπάνω και ανακαλύπτω την κρυμμένη δήλωση: 

"You can fuck yourself with your atom bomb."

4. Oingo Boingo - Cry Of The Vatos 

1983 Την ίδια ώρα οι Oingo Boingo δεν αντιστρέφουν μονάχα την ηχογράφηση αλλά και την ίδια την παράδοση που θέλει σατανιστικά μηνύματα να αντηχούν κάθε που συνδέεις τον κυκλικό ιμάντα του πικάπ σου σε οχτάρι (ο αναλογικός τρόπος αντίστροφης ακρόασης). ΄Ένα Χριστιανικότατο ξέσπασμα κουλουριάζεται αντεστραμμένο στους στίχους των αντιρρησιών Αμερικάνων Oingo Boingo:

("Just once or twice is good for your soul / Praise God! Brothers and sisters! / Accept Jesus into your heart and you will saved! / You will receive everlasting life / Listen to me, I've sinned, I know / Praise Jesus and you will be saved, saved, saved / Praise God, you are healed, healed, healed.")

5. Soundgarden – 665 

1988 Παρόμοια και η περίπτωση των Soundgarden οι οποίοι προσπάθησαν να αφήσουν ένα διαολικό μήνυμα στο τραγούδι τους 665 που κλείνει το ντεμπούτο τους Ultramega OK. Ο Chris Cornell και η παρέα του προσπάθησαν να αφήσουν ένα …διαολικό μήνυμα στο τραγούδι τους 665 αλλά μάλλον ένα πρόβλημα δυσλεξίας, μια λάθος τηλεφωνική κλήση, τους έκανε τελικά εκτός από έναν παρολίγο «σωστό» τίτλο να αφήσουν μήνυμα στον … Άγιο Βασίλη:

"Santa, I love you baby. My Christmas king. Santa, you’re my king. I love you, Santa baby. Got what I need."

6. The Mothers of Invention - Hot Poop

1968 Ο Frank Zappa τώρα, εδώ με τους Mothers of Invention, χρησιμοποιεί τους λογοκριμένους οργίλους στίχους του "Mother People" από το περίφημο We're Only in It for the Money άλμπουμ του. Αρνούμενος την καταδίκη τους, τους αντιστρέφει και τους επισυνάπτει στο τέλος του "Hot Poop": 

"Better look around before you say you don't care, / Shut your fucking mouth about the length of my hair, / How would you survive / If you were alive, / Shitty little person?"

7. Tool – Intension

2006 Αν μη τι άλλο είρωνες οι Tool, σε μια από τις ηρεμότερες δουλειές τους καλοπιάνουν εδώ τις δεύτερες τη τάξει εχθρικές προς τη μέθοδο του backmasking οργανώσεις. Εκείνες των γονέων:

“Listen to your mother. Your father is right. Work hard. Stay in school. Listen to your mother. Your father is right. Listen to your mother. Your father is right.”

8. David Bowie - Move On 

1979 Στο άλμπουμ Lodger του 1979 ο David Bowie υπάρχει το Move On, το οποίο όταν το ακούς όλο και κάτι σου θυμίζει. Αν το ψάξεις λίγο καλύτερα (που σημαίνει να το παίξεις ανάποδα) θα αντιληφθείς σε δευτερόλεπτα ότι ουσιαστικά είναι το αριστούργημα “All The Young Dudes”, το οποίο στην πραγματικότητα ο ίδιος – αν και συνθέτης του - δεν το κυκλοφόρησε (επίσημα) ποτέ αλλά αντιθέτως το χάρισε στον Ian Hunter και τους Mott The Hoople. 

Το αυτό με τον David Bowie έχουν πράξει και οι γνωστοί «φαρσέρ» της μουσικής βιομηχανίας, They Might Be Giants. Αν ακούσεις ανάποδα το "On Earth, My Nina" ουσιαστικά θα ακούσεις ένα άλλο τραγούδι τους (το οποίο μάλιστα σε αυτή την «κανονική» μορφή κυκλοφόρησε χρόνια αργότερα) το "Thunderbird". 

9. They Might Be Giants – Which Describes How You're Feeling 

1984 Οι άτακτοι προβοκάτορες TMBG γνωστοί μουσικοί φαρσέρ το κάνουν αυτό συνέχεια (όπως και στο τραγούδι τους με τον προφανέστατο τίτλο "Subliminal" (Υποσυνείδητο)). Παρόλα αυτά εδώ αξίζει να τους μνημονεύσω για την demo εκτέλεση του "Which Describes How You're Feeling”, το οποίο αν παίξεις ανάποδα (κι αυτό κάπου στο 29ο λεπτό της κυκλοφορίας) δίνει το παρακάτω μήνυμα:

"They Might Be Giants wanted to include a verse about the suffering people in the world, but we couldn't figure out where to put it into the song". 

10. The B-52's - Detour Thru Your Mind 

1986 Δέκα με τόνο! Λίγο πριν το τέλος του τραγουδιού τους από το Bouncing off the Satellites, η φοβερή παρέα από την Αθήνα της απέναντι όχθης, δίνει ίσως το καλύτερο και αστειότερο κρυπτογραφημένο μήνυμα της λίστας, το οποίω δεν μπορώ να μη μεταφράσω: «Έθαψα τον παπαγάλο μου στην πίσω αυλή. Ωχ, όχι, παίζεις το δίσκο ανάποδα! Πρόσεχε, μπορεί να καταστρέψεις τη βελόνα του πικάπ. ")

"I buried my parakeet in the backyard. Oh no, you're playing the record backwards. Watch out, you might ruin your needle."

11. The Fiery Furnaces – Tropical Iceland

2008 Στην 7’’ έκδοση του τραγουδιού η γλυκύτατη Ελεονόρα και ο αδελφός της (Matthew and Eleanor Friedberger) με τις ελληνικές ρίζες έχουν προσθέσει μία ακόμη στροφή. Αυτή μπορεί να μοιάζει ακαταλαβίστικη στη ροή του τραγουδιού, εκείνος όμως ο αργόσχολος που θα ασχοληθεί και θα την αντιστρέψει θα ακούσει μέρη των αρχικών στίχων και των τελικών, αναμεμειγμένων έτσι ώστε να ακούγονται ως εξής: 

And if you ever need some hash or weed, You won't be gettin' it here

Just take off into the bumpy sea, Go to Denmark, man, oh it's so near

12. Franz Ferdinand – Michael 

2004 Έτερος συμπατριώτης μας (και κάποτε σύντροφος της Ελεονόρας που συναντήσαμε λίγο πιο πάνω) ο Alex Capranos των Γλασκωβέζων Franz Ferdinand κρύβει ένα καθόλα τρυφερό ανάποδο μήνυμα μέσα στους ομοερωτικούς στίχους του «Michael», μια συμβουλή στον δερματοντυμένο πρωταγωνιστή των στίχων καθώς τον περιγράφει σαν ήρωα του Φασμπίντερ . 

"She worries about you, call your mother”

13. The Sisters of Mercy - Vision Thing 

1990 Από το κύκνειο άσμα των Sisters Of Mercy η επόμενη επιλογή. Στο ομόνυμο του άλμπουμ τραγούδι περιέχεται μια αντεστραμμένη φράση από το φιλμ «Αποκάλυψη Τώρα» που δυναμιτίζει τα σχόλια των Αμερικάνων φίλων της μπάντας: 

"Only the Americans would build a place like this in middle of the jungle. Only the Americans would want to."

14. ELO - Fire On High 

1975 Τέλος οι ELO στην ανάποδα παιγμένη εισαγωγή του “Fire On High” (από ένα δίσκο που βρίθει αντεστραμμένων υποσυνείδητων - και καλά) μηνυμάτων - δίνουν ίσως το φινάλε που αξίζει σε αυτήν την ανάρτηση καθώς διαπιστώνουν ότι η μουσική μπορεί να είναι αντιστρέψιμη, ο χρόνος όμως ποτέ! (ούτε αυτός που σπαταλάει κάποιος για να ακούει τραγούδια ανάποδα αλλά ούτε κι εκείνος που απαιτείται για το διάβασμα ετούτης της ανάρτησης):

"The music is reversible, but time is not. Turn back! Turn back! Turn back!"]]

Διασκεδαστική τουλάχιστον για εμένα ετούτη η λίστα. Σίγουρα υπάρχουν δεκάδες άλλα τέτοια τεχνάσματα που εμπίπτουν επίσης στην προβοκατόρικη αντίληψη των προαναφερθέντων και δεν καταγράφηκαν. Αν θέλει κάποιος εννοείται πως μπορεί να συμπληρώσει τη λίστα αυτή στο χώρο των σχολίων.