Χριστιανία 4/9/1971 – 4/9/2012

(και μία γαλλίδα)

Ξεπρόβαλε μόνη της μέσα από την αψίδα που σχημάτιζαν τα τεράστια δέντρα, όχι πολλή ώρα αφότου είχαμε φτάσει εμείς, περπάτησε με χάρη μέχρι το μέσο του λιβαδιού  και κάθισε στον ξύλινο πάγκο απέναντί από αυτόν που είχαμε πιάσει εμείς. Ακούμπησε μια παράταιρα μεγάλη για την εμφάνισή της τσάντα στο πλάι της.  Ήταν κινηματογραφικά όμορφη.

Αδύνατη με κοντό καρέ μαλλί, γαλλική μύτη (άρα γαλλίδα είχα υποθέσει μάλλον απλοϊκά) και λευκό δέρμα. Φορούσε γυαλιά ηλίου, πιθανότατα άχρηστα για τον νωθρό δανέζικο ήλιο που σίγουρα όμως της έδιναν παραπάνω στυλ. Όταν κάθισε έβγαλε τη ζαχαρί μοχερ ζακέτα της και έμεινε με το ριγέ φόρεμα με τις τιράντες. 

Στον πάγκο μπροστά της υπάρχει μόνο μία κούπα – καφές ίσως – και ένα δερματόδετο σημειωματάριο. Φαίνεται ευτυχισμένη, γαλήνια, (θα μπορούσα να παραθέσω και τα 3 αυτοσχέδια σενάρια που την έστειλαν εδώ αλλά για οικονομία χρόνου το αποφεύγω) καθώς ανοίγει το σημειωματάριο. Βγάζει από την τσάντα της ένα μακρόστενο κουτί που μέσα του έχει μία πένα με φτερό. Τραβάει έξω κι ένα μπουκαλάκι - προφανώς το μελανοδοχείο -  ιεροτελεστικά το ξεβιδώνει και βουτάει μέσα του τη μύτη της πένας. Αρχίζει να γράφει. 

Παρατηρώ πως καμπυλώνουν τα δάχτυλά της καθώς δε σηκώνει καθόλου τη  γραφίδα από το μπεζ χαρτί παρά μόνο για να πιει μια γουλιά από τη κούπα της, κι αυτή μόλις τελειώσει μονοκοντυλιά ολόκληρη τη σελίδα. Πέντε σελίδες και τέσσερις γουλιές αργότερα, σταματά τη γραφή. Ξαναγυρνάει στην πρώτη σελίδα, αρχίζει να διαβάζει όσα είχε γράψει, - φαίνεται μάλλον ικανοποιημένη - και χωρίς να πάρει λεπτό τα μάτια της από τη συνεχόμενη κυματιστή γραμμή το αριστερό της χέρι ψάχνει μηχανικά μέσα στην τσάντα της.

Την είδα που έβγαλε από μέσα ένα τσιγάρο και έναν αναπτήρα. Έβαλε στα χείλια της το τσιγάρο και το άναψε. Τράβηξε μια λαίμαργη ρουφηξιά, φύσηξε τον καπνό προς τον ουρανό της Χριστιανίας κι έπειτα τράβηξε άλλη μία κι άλλη μία. 

Τα μάτια της πίσω από τα γυαλιά ηλίου δεν τα έβλεπα, είδα όμως το κεφάλι της να διαγράφει μια τροχιά 90 μοιρών και να προσγειώνεται με ένα τρομακτικό ΜΠΑΜ στο ξύλινο τραπέζι. Η πανέμορφη γαλλίδα έμεινε ξερή. Σέκος. Ακίνητη. Βυθίστηκε σε ψυχεδελικά όνειρα αφήνοντάς με να την παρατηρώ και να ελπίζω πως το καρούμπαλο που θα ξεφύτρωνε αργότερα στο μέτωπό της δε θα την εμπόδιζε να θυμηθεί και να χαράξει όσα είχε «δει», μονοκοντυλιά στο δερματόδετο σημειωματάριο, όταν θα ξυπνούσε. 

 

Ελεύθερη Πόλη, Χριστιανία 

4/9/1971 – 4/9/2012

Η κατάληψη των παλιών στρατιωτικών toll κοντά στο κέντρο της Κοπεγχάγης και της πέριξ αυτών περιοχής έγινε στην αρχή της δεκαετίας του 70. Για την ακρίβεια πριν 41 χρόνια, την 4^η Σεπτεμβρίου του 1971 όταν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών κατέλαβαν κι ονομάτισαν αρχικά παιδότοπο την εγκαταλελειμμένη αυτή έκταση. 

 Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν μόνιμα εκεί άνθρωποι με βιοποριστικό/στεγαστικό πρόβλημα καθώς και νέοι που επιθυμούσαν να αποφύγουν το σύγχρονο τρόπο ζωής.  Αυτοί οι πιονιέροι λοιπόν, αν μπορείς να τους πεις έτσι, αυτοοργανώθηκαν σε μια ολότελα διαφορετικών ρυθμών κοινωνία – καθόλου παράξενο φαινόμενο για την εποχή – σχηματίζοντας αυτό που τελικά έμελλε να αποτελέσει το μακροβιότερο (?) κοινόβιο στην ιστορία, μια ημιαυτόνομη μικρογραφία κράτους με τη δική του σημαία και τους δικούς του νόμους.Την ουτοπική Ελεύθερη Πόλη της Χριστιανίας (δαν.: Fristaden Christiania).

Στο Σύνταγμα της Χριστιανίας οι νόμοι ψηφίζονται στα πρότυπα της Αθηναϊκής δημοκρατίας. Οι αποφάσεις παίρνονται διά ανατάσεως των χεριών των εγγεγραμμένων κατοίκων. Για να γίνει κάποιος κάτοικος της χώρας πρέπει το αίτημα της υποψηφιότητάς του να περάσει από την εκκλησία του Δήμου.

Η αστυνομία απαγορεύεται να εισέλθει στο χώρο και τουλάχιστον τις παλιότερες δεκαετίες όταν αυτό επιχειρούνταν  πλήθος Δανών μη κατοίκων της– και αρκετοί παρά τις αρχικές των επιφυλάξεις – υπερασπίζονταν το ελεύθερο αυτής της πρότυπης «πόλης κράτους». Την τελευταία δεκαετία το άβατο έχει παραβιαστεί αρκετές φορές εκ των οποίων μια δυο και με την ανοχή των κατοίκων.

Η λίμνη

Εγώ και η λίμνη το 93

Περάσαμε στη Χριστιανία δυο μέρες. Τη δεύτερη και αφού είχαμε ενστερνιστεί τα ήθη και τα έθιμα της ανεξάρτητης τούτης χώρας τριγυρνούσαμε τους χωματόδρομούς της ρέμπελοι, χαιρετούσαμε ημίγυμνες μητέρες που μετέφεραν ξανθά πιτσιρίκια σε αυτοσχέδια ξύλινα καρότσια, πιάναμε κουβέντα με τους γείτονες που τρυγούσαν τις τεράστιες χασισιές στους κήπους τους, παίζαμε με πάπιες, γάτες και ένα σκυλί που μας ακολουθούσαν και φυσικά δοκιμάζαμε τα κάθε είδους τοπικά καλούδια ακολουθώντας εκείνο τον άγραφο κανόνα της Χριστιανίας που υπαγορεύει σε παρέες σαν τη δική μας να ξεκινά με φωνές που διαδηλώνουν κέφι και ομαδικότητα και καταλήγει σε άλαλα προσωπικά ταξίδια όπου ο καθένας ίπταται πάνω από πολύχρωμες λίμνες, λιβάδια και κανάλια με βάρκες, καβάλα  φυσικά στα μόνιππό του σύννεφο. Η Κοπεγχάγη από ψηλά είναι πανέμορφη.

Ευτυχώς τηρήσαμε όλοι το fair play της μη χρήσης φωτογραφικών μηχανών κι έτσι δυστυχώς δεν έχω οπτικό υλικό να σας δείξω πέρα από μερικά – αδιάφορα για την περίσταση - close ups της πολυεθνικής μας παρέας.

 

Η σημαία της Χριστιανίας

 Κάποια στιγμή εκεί, δε θυμάμαι πότε ακριβώς ήταν που συνάντησα τον (δεν παίρνω κι όρκο ότι θυμάμαι το όνομα) Christian, έναν συνομήλικο δανό σκηνοθέτη με ένα θρίλερ μικρού μήκους στο ενεργητικό του και μια νέα - κατά παραγγελία της δανέζικης τηλεόρασης αυτή –ταινία στα σκαριά. 

Όταν μπορέσετε περάστε από το σπίτι μου, στην Κοπεγχάγη  είπε ο Christian, για μακαρονάδα. Ο ίδιος κάτοικος της Χριστιανίας από τα γεννοφάσκια του και από τα πρώτα μωρά της πόλης καθώς γεννήθηκε λίγο αφότου είχαν πλειοψηφήσει τα χέρια που έδιναν την …υπηκοότητα της Χριστιανίας στους γονείς του, αποφάσισε να μεταναστεύσει στην άλλη μεριά του τείχους. Αιτία η εγκυμοσύνη της φίλης του. «Δε θέλω να περάσει το παιδί μου όσα τράβηξα εγώ» μου είπε. 

Τα πιτσιρίκια της Χριστιανίας μαθημένα στον κοινοβιακό τρόπο ζωής, δυσκολεύονται να εγκλιματιστούν στους κανόνες των απέξω. Υποχρεωμένα να παρακολουθήσουν τα δημόσια σχολεία πέφτουν συχνά θύματα χλευασμού και bullying καθώς αδυνατούν να συνηθίσουν όχι μόνο τους κανόνες αισθητικής, ενδυμασίας, υπακοής κλπ αλλά και αυτήν ακόμα την έννοια της ιδιοκτησίας. Πάσχουν από έναν πρωτότυπο ιδρυματισμό.

Ο Christian για παράδειγμα πήγαινε στο σχολείο με χειροποίητα άτεχνα παπούτσια όταν όλοι φόραγαν μάρκες οπότε …καταλαβαίνεις. (του εξήγησα ότι τα ίδια πέρναγα κι εγώ ως παιδί που ποτέ δε φόρεσε μάρκες – ούτε και χειροποίητα βέβαια). 

Το Σύνταγμα της Χριστιανίας έχει λιγότερους από 10 περιορισμούς. Απαγορεύει τη βία, τα όπλα, τη αλεξίσφαιρα γιλέκα, τη χρήση σκληρών ναρκωτικών,  την είσοδο κλοπιμαίων, τα αυτοκίνητα, τα εκρηκτικά, τα πυροτεχνήματα και τους τύπου Hell’s Angels μηχανόβιους. Κατά καιρούς έχουν συμβεί εκτεταμένες παραβιάσεις των παραπάνω απαγορεύσεων μα πάντοτε – αν και σε κάποιες περιπτώσεις τους πήρε καιρό – η κοινωνία της Χριστιανίας προσπαθει να αυτοκαθαρθεί. 

 

Σήμερα η Ελεύθερη Πόλη σπάνια αποτελεί μέρος ταραχών και διενέξεων με την πολιτεία μιας και (μοιραία) είναι μια από τις μεγαλύτερες ατραξιόν της Κοπεγχάγης (η άλλη είναι εκείνο το σαμιαμίδι γοργονάκι φαντάζομαι).  Εξάλλου τα έξοδα για να διαβιώνει κανείς εκεί κάθε άλλο παρά λίγα είναι.

 Την ανάρτηση έγραψα καθώς το καλοκαίρι διάβασα για το τέλος της Χριστιανίας όταν ψηφίστηκε στο κοινοβούλιο της Δανίας ένας νόμος που στα πλαίσια της "νορμαλοποίησης" του κοινωνικού πειράματος με το όνομα Χριστιανία δίνει και επίσημο τέλος στο καθεστώς κατάληψης και επιβάλει ρητά την ΥΠΑΡΞΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ έστω και κάτω από τον μανδύα της επικαρπίας. 

 Der dänische Freistaat Christiania